Umoja is een programma dat kerken handvatten geeft om zich te verbinden met het dagelijks leven van mensen in de buurt. Het doel is dat er daardoor gemeenschappen tot bloei komen. De Rehobothkerk in Utrecht neemt deel aan het programma. Elsemiek Smits: “Ik heb geleerd om meer open te staan voor mensen in de wijk. Dat wijkbewoners niet maar voorbijgangers zijn, maar dat je op een bepaalde manier samenleeft.”
Umoja
Elsemiek Smits en Steven Buitinga zijn lid van de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt (GKV) Rehobothkerk in Utrecht-Centrum. “We zijn jong en dynamisch”, typeert Elsemiek hun kerkgemeenschap. “Er is veel verloop, na een paar jaar gaan mensen weer weg, al heb je wel een vaste kern. Het is een gemeente die graag naar buiten wil kijken. In die zin past Umoja bij ons wat we als kerk willen zijn.” Umoja betekent ‘samen’ en dat houdt in actief elkaar opzoeken en ontdekken hoe je met elkaar, in plaats van naast elkaar kunt leven. Daardoor bloeien zowel de kerk als de buurt op. De doelstelling van de kerk is ´om een groeiende gemeenschap van bewogen christenen met hart voor Utrecht te zijn´. “Op basis van dit doel is Umoja gestart”, vertelt Elsemiek. Het traject duurt inmiddels twee jaar en loopt op zijn einde.
Commitment
Een coachgroep die de coördinatie en de inhoudelijke voorbereiding voor de huiskringen op zich neemt, heeft het idee gepitcht, in samenwerking met Tear. “We hebben ook wat gespreksavonden in de kerk gehad, vooral onder kringleiders, om ze bij te praten over wat het inhoudt en op wat voor manier je met je groep aan de slag kunt. Vervolgens zijn alle groepen zelf begonnen”, vertelt Elsemiek Het was aan de groepen zelf om er invulling aan te geven. “Niet alle groepen zijn hetzelfde. Umoja is er op gericht om daadwerkelijk dingen te doen en naar buiten te gaan. Dat sluit niet altijd aan bij wat mensen durven of zoeken op een kring. Dus dat is best wel vrijgelaten. Het idee was om na te denken over hoe je christen bent in je persoonlijke leven en hoe je dat in je omgeving kunt vormgeven”, zegt Elsemiek. “Onze kring was best enthousiast. We zijn allemaal jong, starters, over het algemeen dertigers. De meeste mensen hebben een relatie of zijn nog single en de meeste wonen in Overvecht. We zijn flexibel, vrij en niet zo gebonden. Dat maakt dat we gemakkelijk dingen gaan doen en naar buiten gingen.”
Commitment is belangrijk, zegt Elsemiek. “We willen met elkaar over nadenken over christen zijn in je omgeving. Wat ook helpt, is openheid. Dat was er bij ons sowieso, maar Umoja heeft dat ook gestimuleerd. Het gaat ook heel erg over naar buiten treden met je relatie met God, dat kwam ook terug. Dat moet je ook willen. Je moet ook open willen zijn en een andere Bijbelstudie willen doen dan de klassieke manier.”
Een van de manieren om het contact aan te gaan met de buurt, was door een lunch te verzorgen voor een daklozenopvang. Tot twee keer toe hebben ze dat gedaan.“We zijn door het Catharijnehuis, een daklozenopvang, daarvoor gevraagd. Ze wilden heel graag dat we een maaltijd zouden verzorgen met spelletjes en muziek”, vertelt Steven. Ook was er een actie in samenwerking met stichting Present, die hulpvragers en aanbieders bij elkaar brengt. “Er zijn zoveel mensen die voor een klusje iemand nodig hebben. Je kunt je als groep aanmelden om zo’n klus te doen, bijvoorbeeld je huis verven of de tuin doen. We hebben ons aangemeld om verschillende klussen te doen voor een paar uur op de dag. Het mooie is dat je verder kijkt dan je eigen gereformeerde, rijke voordeur”, zegt Elsemiek.
Sociale makelaar
Ze hebben als kerk contact gelegd in de wijk met een sociale makelaar. “We hebben de sociale makelaars van het buurtcentrum uitgenodigd om eens te vertellen over de wijk. Die weten hoe de wijk in elkaar zit en wat de problemen zijn. Wij werden zo bewust gemaakt van wat er speelt. Er zijn veel alleenstaande moeders, kinderen die geen vader hebben of die nooit zien”, zegt Steven. ´Er is heel veel sociale problematiek”, vult Elsemiek aan. “Armoede en schulden, obesitas, eenzaamheid. Dat is ook iets wat in Umoja zit: probeer met elkaar zicht te krijgen op de wijk.”
Wat hebben ze als kring gedaan? “We hebben zelf ook als aandachtspunt genoteerd om meer zicht te krijgen op de wijk”, zegt Elsemiek. “We hebben er vooral veel over nagedacht en geprobeerd de wijk in beeld te krijgen. Maar om ook daadwerkelijk iets te gaan doen, is heel lastig. Dat heeft ook te maken met tijd, en wil je dat in groepsverband doen? We willen er niet onze huiskringavond voor opgeven. En lukt het om daadwerkelijk tijd te maken in je agenda? Wat Umoja ons gebracht heeft, is vooral bewustzijn, maar geen collectieve actie in de wijk.”
Steven sluit zich daarbij aan. “Ik zie nu andere dingen in de wijk dan ik voor Umoja zag. Als ik naar mijn werk fiets, zie ik ook huizen met gezinnen of ik zie een paar jochies langs de straat lopen waarvan ik denk: hier heb ik ook verantwoordelijkheid voor. Het geeft mij een bewustzijn dat het ook kinderen van God zijn.”
Elsemiek: “Ik heb geleerd om meer open te staan voor mensen in de wijk. Dat wijkbewoners niet maar voorbijgangers zijn, maar dat je op een bepaalde manier samenleeft. In het winkelcentrum probeer ik de tijd te nemen om echt aandacht te hebben, in plaats van snel even boodschappen te doen..”
